Indexatie was een paar jaar uit beeld, maar als het meezit zouden de kansen in 2018 kunnen keren.

Als de prijzen stijgen, wilt u dat uw pensioen meegroeit. Dit heet indexatie. De toezichthouder (DNB) heeft regels opgesteld wanneer er wel en wanneer er niet geïndexeerd mag worden. Zo moeten we eerst een buffer opgebouwd hebben. De grens voor gedeeltelijke indexatie ligt op een beleidsdekkingsgraad van 110%. Om te mogen indexeren wordt er namelijk naar het gemiddelde van de afgelopen 12 maanden gekeken. Het gemiddelde over 2016 ligt bij Pensioenfonds Yara rond de 102%. Daarom kunnen we de pensioenen per 1 januari 2017 dus nog niet verhogen. In het definitieve jaarverslag kan deze 102% nog wat wordt bijgesteld, maar daarmee bereiken we niet de 110%.

Kansen voor 2018
Als de actuele dekkingsgraad het grootste deel van 2017 boven de grens van 110% blijft, wordt het 12-maands gemiddelde hoog genoeg en kunnen we misschien per 1 januari 2018 gedeeltelijk indexeren. De verbeteringen moeten komen van onze beleggingen en van een gunstige rente. De beleggingen geven over de afgelopen periode een prima rendement, maar de spelbreker is de rente. De rente verschilt per maand en is al lange tijd laag. Lage rente zorgt voor hogere verplichtingen en daardoor een lage dekkingsgraad. Kleine rentestijgingen laten al snel een mooie verbetering zien. Dat zagen we de eerste maanden van 2017.

In deze grafiek in de maandelijkse nieuwsberichten ziet u de actuele stand.

Scheelt het veel?
In 2014 en 2015 werd er nog gedeeltelijk geïndexeerd. In 2016 en 2017 is helemaal niet geïndexeerd. Opgeteld gaat het in de afgelopen vier jaar om een gemiste verhoging van in totaal ongeveer 1,7% voor de slapers en pensioengerechtigden en circa 5,2% voor de werknemers. Meerdere jaren overslaan van indexatie kan dus in de papieren lopen. De afgelopen jaren stegen de prijzen gelukkig niet veel, dat verzacht de pijn enigszins.

Mogen we inhalen wat we hebben gemist?
Ja, dat mag, tot tien jaar erna. Maar dan moet er heel veel extra buffer komen. Eerst indexeren, dan inhalen. We mogen pas beginnen met indexatie inhalen als de beleidsdekkingsgraad rond de 140% is. Dat is een percentage waar u de komende vijf jaar niet op moet rekenen.

Wanneer mag het?
Wij kijken voor indexatie op 31 december naar de gemiddelde dekkingsgraad die in dat jaar is gehaald. Dat is de beleidsdekkingsgraad. Als die lager is dan 110%, mogen we de pensioenen niet verhogen. Tussen 110% en ongeveer 130% mogen we maar gedeeltelijk indexeren. Indexatie moet het pensioenfonds echt zelf ‘verdienen’ uit de opbrengsten van de beleggingen en rente. Werkgever Yara moet, zoals eind 2016, extra storten om pensioenverlagingen te voorkomen. Maar Yara stort niet extra bij voor indexatie.

Meegroeien met de prijzen of met de lonen?
Als indexatie doorgaat, geldt voor pensioenuitkeringen een andere berekening dan voor de opgebouwde pensioenen van (ex-)werknemers. Voor de gepensioneerden proberen we de pensioenen mee te laten groeien met de prijsstijgingen. Voor de opgebouwde rechten kijken we naar de lonen bij Yara. Die groeien ook, maar niet per se gelijk aan het prijsniveau.